Met inzichten over geitenhouderijen en longontstekingen.
De Gezondheidsraad heeft vandaag een eerste deeladvies uitgebracht dat is aangeboden aan de ministers van VWS en van LVVN. In dit deeladvies geeft zij aan dat er waarschijnlijk een oorzakelijk verband is tussen dichtbij geitenhouderijen wonen en het krijgen van longontstekingen.
Wat is er onderzocht?
In februari 2025 is het derde VGO-onderzoek (VGO-III) afgerond, een onderdeel van het programma Veehouderij en Gezondheid Omwonenden (VGO). Daaruit blijkt:
- Mensen die dichtbij een geitenhouderij wonen, krijgen vaker longontsteking.
- Hoe dichterbij je woont, hoe groter het risico.
- Dit patroon is inmiddels te zien in meerdere provincies, zoals Noord-Brabant, Limburg, Utrecht, Gelderland en Overijssel.
Het RIVM-rapport gaf de uitkomsten van het onderzoek (VGO-III). De Gezondheidsraad geeft nu een uitleg van die resultaten: Wat betekenen ze, hoe sterk is het verband, wat kunnen de oorzaken zijn en waarom zijn maatregelen nodig?
Wat zegt de Gezondheidsraad
Op basis van alle beschikbare wetenschappelijk informatie komt de Gezondheidsraad met nu met deze tussentijdse conclusies uit dit adviesrapport:
- De bewijskracht voor oorzakelijk verband is sterker dan in 2018. Er is voldoende bewijs is voor oorzakelijkheid, op basis van meerdere criteria. Het is dus waarschijnlijk dat wonen nabij een geitenhouderij de oorzaak is van meer longontstekingen.
- Er is geen specifieke bacterie gevonden die dit veroorzaakt. Waarschijnlijk is het een samenspel van factoren die bij omwonenden zou kunnen zorgen voor (gevoeligheid voor) het krijgen van een longontsteking. Denk hierbij aan:
- (piek)blootstellingen in de omgeving (bijv. door het uitmesten van stallen)
- Fijnstof en andere algemeen voorkomende ziekteverwekkers (bacteriën, virussen en schimmels).
- Verstoring van het luchtwegmicrobioom dat mogelijk een rol speelt in de vatbaarheid voor longontsteking.
De Gezondheidsraad vindt dat er voldoende reden is om maatregelen te nemen, ook al is nog niet alles zeker. Het voorzorgsbeginsel wordt hierbij genoemd: als er sterke aanwijzingen zijn voor een risico, moeten we handelen.
Wat gaat er gebeuren?
De Gezondheidsraad werkt aan een tweede deel van het advies dat eind 2025 verschijnt. Daarin wordt ingegaan op de volgende vragen:
- Hoe groot is het gezondheidsrisico precies?
- Wie loopt het meeste risico?
- Wat zijn mogelijke maatregelen ter bescherming?
Q-support is het eens met het standpunt van de Gezondheidsraad en hoopt dat het voorzorgsprincipe aangehouden wordt. Zodra het tweede deeladvies beschikbaar is, delen we dat natuurlijk op deze website.
Meer informatie?
Lees ons eerdere bericht en/of bekijk het volledige advies op www.gezondheidsraad.nl
